تدوین سند چشم انداز (blueprint) 10 ساله مدیریت آبخیز چهل چای مینودشت - استان گلستان

بدین منظور مدل swat، شاخص های wqi، ndvi، wlcai و wmpsi استفاده شد. وضعیت اقتصادی- اجتماعی با کمک تجزیه و تحلیل نتایج پرسشنامه های تکمیل شده و نیز تحلیل اطلاعات جمعیتی مشخص گردید. همچنین حد آستانه شاخص های بالا به تفکیک مشخص شدند. برای میزان فرسایش از فرمول ریاضی اسکیدمور، کیفیت آب با استفاده از استانداردهای حدمجاز و مطلوب آب آشامیدنی، برای وضعیت پوشش گیاهی از استاندارد حداقل اندازه متوسط لکه پوشش درختی ، برای وضعیت اقتصادی از شاخص خط فقر روستایی و در نهایت برای وضعیت اجتماعی از روند مهاجرت در طی سال های 1355 تا 1385 استفاده شد. با مقایسه اطلاعات وضعیت فعلی و آستانه ، مناطقی که از حد آستانه گذشته اند شناسایی شدند. نتایج نشان داد 5/20 درصد منطقه بالاتر از آستانه فرسایشی قرار دارند. شاخص کیفیت آب با استاندارد حد مطلوب در طبقه خوب قرار می گیرد. همچنین بررسی کیفیت آب در مقایسه با استاندارد حد مجاز نشان داد به جز هدایت الکتریکی سایر متغیرها در حد قابل قبولی می باشند. 15 درصد از منطقه پایین تر از حد آستانه اکولوژیکی قرار دارد. طبق پرسشنامه توزیع شده، متوسط درآمد سالانه خانوار روستاییان 11 تا 24 میلیون ریال می باشد که نشان دهنده زیر خط فقر بودن درآمد ساکنین آبخیز می باشد. مقایسه نسبت مهاجرت روستایی آبخیز چهل چای با آستانه نشان می دهد میزان مهاجرت در حد قابل قبولی نمی باشد. شناخت مناطق خطر و استفاده از رویکرد آمایش سرزمین خطرمدار در جایابی موثرتر فعالیت های مدیریتی نقش مهمی دارد لذا با در نظر گرفتن مناطق خطر، گستره اجرای پنج گزینه مدیریتی ممکن (تراس بندی، احداث باغ، اگروفارستری، علوفه کاری و جنگل کاری) به همراه قرق در این حوضه براساس قواعد خاص سناریوسازی مشخص شده و تمامی ترکیب های محتمل این فعالیت های مدیریتی در قالب 33 سناریو در نظر گرفته شد. تأثیر هر یک از سناریو ها بر شاخص های مختلف فیزیکی (فرسایش)، اکولوژیکی (تنوع زیستی)، اقتصادی (درآمد ناخالص و هزینه های استقرار) و اجتماعی (سطح پذیرش مردمی، مهاجرت و اشتغال زایی) مورد بررسی قرار گرفت و مناسب ترین سناریوها براساس هریک از شاخص ها مشخص شدند. نتایج تحلیل سناریوها نشان داد سناریوی 33 که شامل همه فعالیت ها می باشد جهت بهبود اکوسیستم، کاهش فرسایش، افزایش درآمد، کاهش مهاجرت و افزایش اشتغال زایی در اولویت قرار دارد. سند چشم انداز ارائه شده در این تحقیق می تواند منجر به طرح ریزی به نحوه موثرتر گردد.